قطعات آسانسور از چه اجزایی تشکلیل شده اند؟

مقررات ایمنی ریل های راهنما

1. توان و استحکام ریل ها متعلقات و اتصالات آنها باید جهت تحمل نیروهای ناشی از عملکرد ترمز ایمنی (پاراشوت) و همچنین انحناء و پیچش های ناشی از بار نامتعادل داخل کابین، کافی باشد.
2. ریل های راهنما باید به گونه ای به براکت ها و سازه ساختمان ها محکم شوند که به صورت خودکار یا با تنظیم ساده ای اثرات نا مطلوب ناشی از نشست ساختمان یا انقباض بتن قابل جبران باشد.
3. جوشکاری ریل ها به همدیگر یا به براکت ها و ساختمان ممنوع است.

پشت بند ریل

پلیتی است که در محل اتصال دو ریل و در پشت ریلها قرار گرفته و با پیچ و مهره ریل ها را به یکدیگر متصل می کند. این پلیت ها معمولاً دارای ۴ سوراخ در هر سمت که دو تا برای ریل بالا و دو تا برای ریل پایین بوده و توسط پیچ مخصوص خود محکم می شوند.

براکت  Bracket

براکتها پایه هایی هستند که ریل ها به وسیله آنها به دیواره چاه یا سازه متصل می شوند و بسته به نوع و اندازه ریل ها و ظرفیت کابین آسانسور و همچنین نوع ترمز اضطراری و سرعت حرکت ، از انواع مختلف استفاده می شود. فاصله نصب براکت ها باید به اندازه ای باشد که در صورت انجام ترمز اضطراری مانع کمانش ریل شود.

وزنه تعادل  آسانسور  Counter Weight

وزنه تعادل قسمت مهمی از قطعات آنسور است که ضمن متعادل نمودن وزن کابین و درصدی از باری که حمل می کند (بین ۴۰ تا ۵۰ درصد) باعث ایجاد کششی بین سیم بکسل و فلکه ها شده و نیروی اصطکاک مورد نیاز جهت حرکت سیم بکسل بر روی فلکه محرک را تأمین می کند.

وزنه تعادل از یک قاب یا شاسی فولادی و وزنه های داخل آن که معمولاً از جنس چدن، بتن و سرب هستند تشکیل می شود. وزنه ها داخل قاب مربوطه بایستی به طریقی مهار شده باشند که در اثر ضربات احتمالی شکسته نشده و از قاب خارج نشوند. همچنین به قاب وزنه باید حفاظ هایی فلزی نصب شوند تا در صورت شکستن کفشک ها قاب وزنه از ریل خارج نشود

عملکرد آسانسور بدین صورت است که وقتی کابین آسانسور پایین می آید وزنه تعادل بالا می رود و برعکس . معمولاً از وزنه های ۳۵ کیلوگرمی بتنی با روکش پلاستیکی ساخته می شود که درون قابی چیده شده و بعد فیکس می شوند که در تکان های شدید مثلاً موقع پاراشوت از قاب خارج نگردند.

کفشک های لغزشی

کفشک های لغزشی که اخیراً استفاده می شود برای سرعت های کم و متوسط تا حدود ۲ متر بر ثانیه است.

اصطکاک لغزشی می تواند مقاومت قابل توجهی در حرکت کابین اعمال نماید با بکار بردن کفشک های لغزشی ریل های راهنما باید روغن کاری شوند تا مقاومت در مقابل اصطکاک و سایش کم شود و شرایط لغزش بهتر گردد امروزه استفاده از روغن کاری کننده های خودکار با روغن سنگین یا گریس معمول است.

کفشک های راهنمای لغزشی برای کابین باید همیشه از نوع قابل تنظیم و برای وزنه تعادل می توان از نوع ثابت تا سرعت m/s ۱ استفاده کرد همچنین برای آسانسورهای باری، میتوان از کفشک راهنمای نوع ثابت استفاده کرد.

کفشک های غلتکی

وجود کفشک های راهنمای غلتکی در آسانسورهای سرعت زیاد ضروری هستند. هرچند کیفیت و نرمی حرکت کابین، کاهش سروصدا، عدم نیاز به روغن کاری ریل ها و صرفه جویی در انرژی به علت کاهش در اصطکاک، وجود این کفشک ها در آسانسورهای با سرعت متوسط را نیز اقتصادی می کند.

سیم بکسل آسانسور Steel Ropes

سیم بکسل به عنوان  مجموعه ای از قطعات آسانسور ، به مجموعه چندین رشته کلاف بافته شده از تارهای نازک فولادی به دور هم سیم بکسل گفته می شود که وظیفه اتصال بین کابین و وزنه تعادل و معلق نگه داشتن این دو وسیله را در چاه آسانسور بر عهده دارد. این اتصال از روی کابین شروع شده و به دور موتور و فلکه هرزگرد و سپس به قاب وزنه ختم می شود. در واقع میتوان گفت انتقال نیروی موتور به کابین به منظور جابجایی آن بین طبقات بر عهده سیم بکسل است.

رشته های باریک فولادی موسوم به Wire با گام یکسان به همدیگر تابیده شده تشکیل Strand می دهند. سپس تعدادی Strand به دور یک هسته مرکزی Core که معمولاً از جنس کنف برای انعطاف و روغن کاری مداوم رشته ها است پیچیده می شوند و در نهایت تشکیل سیم بکسل Ropes  می دهد.

سپس تعدادی strand به دور یک هسته مرکزی core  که معمولا از جنس کنف برای انعطاف و روغن کاری مداوم رشتهه ها است پیچیده میشوند و در نهایت تشکیل سیم بکسل Ropes می دهد.

سیم بکسل توسط کربی های خاص به یوک کابین متصل می گردند اندازه سیم بکسل با قطر نامی آن مشخص می شود که توسط سازنده سیم بکسل ارائه می گردد. قطر سیم بکسل معمولاً از ۸ تا ۱۶ میلیمتر است و تعداد آنها بسته به نوع قطر و وزن کابین از ۳ تا ۹ متغیر است.

استفاده از تعداد بیشتر به علت ایجاد اصطکاک بیشتر بین سیم بکسل و فلکه موتور است تا باعث سرخوردگی سیم ها و در نتیجه خوردگی فلکه نشود ضریب ایمنی به کار رفته در آسانسور ۲۵ برابر بیشتر از نیاز آسانسور است و طراحی آن به گونه ای است که هیچ گونه نگرانی از بابت پاره شدن سیم بکسل وجود ندارد و تنها گذر طولانی زمان و یا نصب نامناسب است که باعث خوردگی سیم بکسل می شود.

کرپی آسانسور

قطعه ای شکل شبیه پیچ و مهره است که برای بستن سیم بکسل ها روی یکدیگر و در بالای قلاب سربکسل استفاده می شود.

نحوه بستن کرپی بر روی سیم بکسل

بستن کرپی ها بر روی سیم بکسل استانداردهایی دارد که باید رعایت شوند تا از اتفاقات ناگوار جلوگیری شود.

این استانداردها به شرح ذیل می باشند.

1. قطر سیم بکسل با شماره کرپی ها که همان قطر کرپی است یکی باشد
2. تمامی کرپی ها در یک جهت بسته شوند.
3. کرپی ها باید طوری قرار گیرند که U کرپی طرف سر کوتاه تر سیم باشد.
4. تعداد کرپی ها بستگی به قطر سیم بکسل دارند تا قطر ۱۵ میلیمتر ۳ عدد کرپی و از ۱۵ میلیمتر به بالا هر ۵ میلیمتر یک کرپی اضافه شود.
5. فاصله کرپی ها همه مساوی و فاصله هر کرپی با کرپی بعدی به اندازه ۶ برابر قطر سیم بکسل باشد.
6. مهره کرپی در موقع سفت نمودن باید به اندازه ۱/۳ قطر اولیه سیم بکسل محکم و سفت گردد.

زنجیر جبران آسانسور  Compensation Chain

زنجیر جبران یکی از قطعات آسانسور است . در ساختمان های بلند مرتبه که بیش از ۳۰ متر (۱۰۰) فوت ارتفاع دارند وقتی کابین در بالا یا پایین طبقه قرار می گیرد مجموع وزن سیم بکسل ها که مقدار فراوانی است به یک سمت فلکه ی کشش منتقل می شود و مشکلاتی مانند سرخوردن روی فلکه ی کشش، گرم کردن موتور و مصرف انرژی زیاد را به وجود می آورد.

برای جلوگیری از این موارد سیم بکسل یا زنجیری را هم وزن سیم بکسل های تعلیق و نصف وزن تراول کابل از زیر یوک کابین به زیر قاب وزنه تعادل متصل می کنیم تا اضافه وزن به وجود آمده را متعادل و جبران کند.