وزنه تعادل آسانسور، وزنه‌ای است که برای حفظ تعادل کابین آسانسور به کار می‌رود. قرقره‌هایی که به وزنه تعادل متصل هستند، باید با ابزارهایی تجهیز شوند تا از وقوع مواردی مانند خروج طناب‌های آویز از شیارهای فلکه و ورود اشیا بین طناب و شیارهای فلکه جلوگیری نمایند. توجه فرمایید که کابین آسانسور و وزنه تعادل باید با طناب‌های فولادی یا زنجیرهای فولادی یا زنجیرهای غلتکی آویزان شوند. تعداد رشته‌های طناب‌ها یا زنجیرها و قطر آنها به عواملی مانند نسبت تبدیل، ظرفیت اسمی، جرم کابین و جرم طناب‌ها بستگی دارد.
همچنین، کشش طناب‌های فولادی باید به گونه‌ای باشد که زمانی که وزنه تعادل بر روی ضربه‌گیرها قرار می‌گیرد و موتور آسانسور در جهت حرکت به بالا در حال چرخش است، کابین به بالا نرود.
در این بخش از مجله الفارس به طور مختصر اشاره‌ای به وزنه تعادل در آسانسور، عملکرد و ویژگی‌های آن خواهیم داشت.
همچنین در بخش‌های پیشین نیز به فلکه هرزگرد، تابلوفرمان و گاورنر پرداخته بودیم که می‌توانید برای مطالعه بیشتر به آن مطالب مراجعه نمایید. وجود وزنه تعادل در قطعات و ترکیب آسانسور جهت برقراری تعادل در آسانسور است.
کابین آسانسور توسط سیم بکسل‌ها از طرف انتهایی به قاب وزنه متصل می‌باشد و این سیم بکسل‌ها روی فلکه اصلی موتور به حرکت درمی‌آیند و از طرف دیگر باعث تعادل کابین می‌شوند. جهت آشنایی با سیم بکسل آسانسور این مطلب را مطالعه کنید.
مشخصات وزنه تعادل آسانسور
در مورد وزنه‌های درون وزنه تعادل آسانسور نیز باید توضیح دهیم که معمولاً از وزن 35 الی 40 کیلوگرم که با متریال چدن و یا بتن می‌باشد و با روکش پلاستیکی یا گالوانیزه پوشیده می‌شوند. این وزنه‌ها به صورت مستطیلی چیده شده و به هم چسبیده شده‌اند تا در شرایط شدید مثل پاراشوت زدن، از قاب خارج نشوند. تعداد وزنه‌ها به وزن و ظرفیت کابین آسانسور بستگی دارد، و فرمول معمولاً برای تخمین تعداد وزنه‌ها به این صورت است: وزن کابین + نصف وزن کلی ظرفیت نفرات درون کابین.
سازه قاب وزنه باید به‌گونه‌ای باشد که در صورت قرارگیری وزنه‌ها درون آنها و حرکت کردن پاراشوت (ترمز اضطراری) شکستی رخ ندهد و وزنه‌ها به بیرون از قاب وزنه رانده نشوند. وزنه تعادل آسانسور می‌تواند در پشت کابین و یا مجاور آن تعبیه شود و قرار گیرد که این امر بستگی به شرایط چاه آسانسور دارد.
که در این صورت اگر عمق چاه آسانسور زیاد باشد، بهتر است که وزنه در پشت کابین تعبیه شود و در صورتی که چاه دارای دهنه زیاد باشد، بایستی در کنار کابین تعبیه گردد. جهت محاسبه جرم وزنه تعادل آسانسور؛ مقدار وزن تعادل از جمع جبری 50 درصد ظرفیت کابین به اضافه جرم کابین محاسبه می‌گردد و این وزن در وزنه‌ها نباید از مورد محاسبه شده بیشتر باشد.
این نکته حائز اهمیت است که قرقره‌هایی که به وزنه تعادل وصل شده‌اند باید مجهز به وسایلی باشند تا بروز مواردی همچون خارج شدن طناب‌های آویز از شیارهای فلکه و ورود اشیاء بین طناب و شیارهای فلکه جلوگیری نماید.
همچنین که کابین آسانسور و وزنه تعادل باید توسط طناب‌های فولادی و یا زنجیرهای فولادی و یا زنجیرهای غلطکی آویزان شوند و این موارد مسلزم نسبت تبدیل، ظرفیت نامی، جرم طناب‌ها و جرم کابین بستگی دارد.
به لحاظ فضای اختصاص یافته به وزنه‌های تعادل باید اضافه کنیم که این فضا 30 سانتی‌متر بوده که از این مقدار 7 سانتی‌متر فاصله متحرک تا ثابت یعنی به منظور فضای بین دیوار تا وزنه تعادل و 10 سانتی‌متر نیز فاصله متحرک تا متحرک می‌باشد. جهت مطالعه فواصل مجاز بین قطعات آسانسور این مقاله را مطالعه کنید.
