در بخش ضوابط و استانداردهای آسانسور در طراحی معماری به ابعاد و اندازه‌های استاندارد چاه و کابین پرداختیم. در این بخش قصد داریم به ضوابط ویژه آسانسورهای مورد استفاده افراد ناتوان جسمی بپردازیم.
در ایران حدود 1350000 نفر معلول وجود دارد که 42% از این عدد را معلولین جسمی_حرکتی تشکیل می‌دهند
که بایستی جهت راحتی آن‌ها ضوابط و مقررات ویژه‌ای را رعایت نماییم. امروزه قوانین ویژه‌ای در معماری و شهرسازی وجود دارند که حرکت را برای معلولین در سطح شهر و یا تردد در محل مسکونی را آسان‌تر می‌کند. البته لازم به ذکر است که همچنان توجه چندانی به ضوابط و قوانین تدوین شده نمی‌شود و اکثر معلولین با مشکل تردد به ویژه در سطح شهر مواجه هستند.
در این مقاله کوتاه سعی داریم ویژگی‌های لازم و استاندارد یک آسانسور برای استفاده افراد ناتوان در سه دسته ساختمان بپردازیم.
در آسانسورهایی که احتمال جابجایی افراد ناتوان جسمی بیشتر است (ساختمان‌های دسته دوم، سوم و چهارم) *، علاوه بر رعایت کلیه ضوابط آسانسورها باید ضوابط و مقررات زیر رعایت گردد.
- عرض در طبقات حداقل باید 800 میلی‌متر باشد، ولی توصیه می‌شود در طبقات برای این نوع آسانسور، از نوع اتوماتیک و با عرض 900 میلی‌متر انتخاب شود.
- مسیر دسترسی به در آسانسور مخصوصاً ورودی اصلی باید بدون مانع یا شیب تند باشد.
- حداقل عرض کابین در ساختمان‌های عمومی 1100 میلی‌متر و حداقل عمق 1400 میلی‌متر باشد.
- حداقل یک دستگیره روی یک دیواره کابین در ارتفاع 900 میلی‌متر نصب شود، سطح مقطع این دستگیره بین 30 تا 45 میلی‌متر با شعاع انحنای 10 میلی‌متر و فاصله آن از دیوار کابین حداقل 35 میلی‌متر باشد.
- در صورتی که نیاز به تعبیه صندلی تاشو برای نشستن افراد ناتوان در داخل کابین باشد نشیمن این صندلی باید حداقل 300 میلی‌متر عمق و 400 میلی‌متر عرض داشته باشد و در ارتفاع 500 میلی‌متری از کف کابین نصب شود و حداقل 100 کیلوگرم بار را تحمل نماید.
- حداکثر رواداری توقف در تراز طبقه 10± متر باشد.
- زمان بازماندن در، متناسب با نوع کاربری توسط افراد ناتوان، از 2 تا 20 ثانیه قابل تنظیم باشد.
- در آسانسورهای تکی لازم است کنار در آسانسور حداقل یک شستی احضار و در آسانسورهای گروهی که روبه‌روی هم هستند در هر دیوار تعبیه گردد.
- لازم است رسیدن آسانسور به طبقه مورد نظر و شروع باز شدن در طبقه با ضدای زنگی که شدت صوتی آن قابل تنظیم از 35 تا 65 دسی‌بل باشد، اعلام گردد.
علاوه بر وجود نشان دهنده جهت حرکت آسانسور در داخل کابین، باید جهت حرکت به صورت علائم صوتی نیز مشخص شود. بدین منظور سیگنال‌های صوتی منقطع تکی برای نشان دادن جهت حرکت به سمت بالا و دوتایی برای نشان دادن جهت حرکت به سمت پایین در داخل کابین پخش شود.
توضیحات: دسته دوم: ترافیک متوسط بدون داشتن زمان اوج ترافیک شامل کاربری‌های مسکونی، هتل، خوابگاه و اداری که دارای واحدهای جدا از هم هستند.
دسته سوم: ترافیک سنگین دارای زمان اوج ترافیک شامل کاربری‌های آموزشی_تربیتی، اداری_حرفه‌ای، کسبی_تجاری، تجمعی (سالن اجتماعات، سینما، تئاتر و …) و آن دسته از کاربری‌های درمانی_مراقبتی که دارای ترددهای زیادی هستند (مانند بیمارستان‌ها).
دسته چهارم: ترافیک خاص شامل کاربری درمانی_مراقبتی (مانند درمانگاه‌ها، کلینیک‌ها، بازداشتگاه‌ها و…)
پایان بخش دوم
