علل بروز حوادث در آسانسور چیزی بدتر از به دام افتادن در آسانسور نیست و آن هم زمانی که آسانسور قادر به رسیدن به مقصد مورد نظر نیست و در بین طبقات گیر کرده است. قطع برق شهر و نبود منبع مولد برق در ساختمان و عدم تجهیز آسانسور به سیستم نجات (black out)، سوار شدن بیش از حد ظرفیت (Over load) و پاراشوت كردن آسانسور، عدم سرویس و نگهداری، خریداری آسانسورهای ارزان قیمت و نامرغوب توسط مالک، تعویض قطعات آسانسور با قطعات غیر استاندارد پس از خرابی، عدم مهارت كافی تكنسین آسانسور.
از علل بروز حوادث در آسانسور می توان به موارد ذیل اشاره کرد.
مشکلات هم‌ترازی در طبقات
یکی از شایع‌ترین علل حوادث آسانسور تراز نبودن کابین با سطح طبقات است. عدم هم‌ترازی یا به عبارت بهتر عدم توقف آسانسور در سطح معین طبقات (بالاتر یا پایین‌تر ایستادن) موجب بوجود آمدن حوادث برای مسافران می‌شود.
درب‌های خراب آسانسور
درهای آسانسور ناکارآمد یکی دیگر از علل شایع حوادث در آسانسور است. مسافران اغلب توسط بسته شدن ناگهانی مجروح می‌شوند، كه عموماً به علت خطای تعمیركار آسانسور در هنگام تعمیرات در آسانسورهای تك درب و مكانیكی (قدیمی) و آسانسورهایی كه فاقد فتوسل هستند اتفاق می‌افتد.
سرعت بیش از اندازه (OverSpeed)
به طور واضح افزایش سرعت نیز می‌تواند حوادث در آسانسور را افزایش دهد. این مورد به ویژه برای آسانسورهایی که در ساختمان‌های بلند قرار دارند خطرناک است زیرا ممکن است ضربه سریع وارده به افراد داخل کابین باعث جراحت‌هایی به زانو و پاها شود. با استفاده از مکانیزم‌هایی مانند درایو تابلو سرعت بیش از حد تشخیص داده می‌شود.
سقوط درون چاه آسانسور
سقوط افراد در داخل چاه یا روی كابین آسانسور بیشترین آسیب دیدگی به مسافران درگیر در این نوع حوادث را وارد می‌کند. که از علت‌های آن می‌توان به پاره شدن سیم‌های بکسل به علل مختلف، قفل نبودن درب ورودی زمانی که کابین در طبقه توقف نكرده و خطای تعمیركاران و سرویس‌کاران آسانسور در هنگام تعمیرات اشاره کرد.
علل دیگری برای حوادث در آسانسور وجود دارد:
- برق گرفتگی: به علت سیم‌کشی نامناسب، فرسودگی و غیر استاندارد بودن سیستم برق رسانی، خطای تعمیركار آسانسور در برقراری اتصالات برقی ایجاد می‌شود.
- خرابی‌های عمومی: به عنوان مثال در حین حرکت با درب باز در صورتی که قربانیان سعی در خروج از آسانسور کنند می‌تواند باعث صدمات جدی از جمله قطع عضو در هنگام حرکت شود.
- گیر كردن آسانسور: علل آن‌ها شامل خروج کابین از ریل، قفل کردن گیربكس موتور، جمع شدن سیم فولادی روی كابین آسانسور، پاراشوت كردن، فرسودگی و خوردگی می‌باشد.
یکی از علل اصلی حوادث آسانسور، نقص فنی و نگهداری ناکافی است. آسانسورها به دلیل عملکرد پیچیده و مداوم خود نیاز به نگهداری و تعمیرات منظم دارند. عدم اجرای برنامه‌های دوره‌ای تعمیرات و بازرسی‌های فنی باعث ضعف در عملکرد سیستم می‌شود که ممکن است به عنوان عامل اصلی حوادث معرفی شود.
دیگر عامل مهم، سوء استفاده از آسانسورها توسط کاربران است. استفاده نادرست، فشار زیاد روی دکمه‌ها، یا حتی تلاش برای ورود به آسانسور در حین حرکت آن می‌تواند علت اصلی بروز حوادث شود. همچنین، حمل افراد بیش از ظرفیت مجاز آسانسور و یا حمل بارهای سنگین بیش از حد، می‌تواند باعث نقص در سیستم آسانسور شود.
دیگر مواردی که ممکن است به بروز حوادث در آسانسور منجر شوند، شامل نقص در طراحی و ساخت، قدمت آسانسورها، نوسانات برق، و شرایط آب و هوایی نامناسب می‌شوند. طراحی نامناسب می‌تواند باعث ضعف در ساختار آسانسور شود و موجب حوادث گاهگاهی شود.
برای پیشگیری از حوادث در آسانسورها، لازم است که نگهداری منظم و بازرسی‌های دوره‌ای انجام شود. همچنین، توسعه آموزش‌های ایمنی برای کاربران آسانسورها نقش حیاتی دارد تا از سوء استفاده‌ها جلوگیری شود. همچنین، تکنولوژی‌های نوین راهکارهایی ارائه می‌دهند که می‌توانند بهبود در ایمنی آسانسورها داشته باشند.
ایمنی در عملکرد آسانسورها به عنوان یکی از اولین اولویت‌ها در ساختمان‌ها و فضاهای عمومی باید مد نظر قرار گیرد. اقدامات مناسب در زمینه نگهداری، طراحی، آموزش و استفاده صحیح می‌توانند به کاهش حوادث آسانسور کمک کرده و ایمنی عمومی را تضمین نمایند.
